Μια σημαντική εκδήλωση για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και τη συνέχιση του αγώνα για Κύπρο ελεύθερη, ενιαία και ανεξάρτητη, με διασφαλισμένα τα δικαιώματα και την ασφάλεια όλων των Κυπρίων, που διοργάνωσε η Ένωση Βυζικιωτών στο πλαίσιο του 45ου φεστιβάλ Άκοβας. Η ημερίδα τελεί υπό την Αιγίδα της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του Παναγιώτη Κολέλη:
50 χρόνια από την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο, λοιπόν. Ημερίδες σαν κι αυτές είναι πολύτιμες για να διατηρείται ζωντανή η συλλογική μνήμη. Τι είναι η συλλογική μνήμη; Είναι μια έννοια που επινόησε ο Γάλλος φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Μορίς Χαλμπβάκς, με την οποία υποστηρίζει ότι η μνήμη των ατόμων επηρεάζεται από τις ομάδες και τις συλλογικότητες στις οποίες ανήκουν, ότι η κοινή γνώμη ουσιαστικά είναι ικανή να διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό την ατομική μνήμη. Δηλαδή, με άλλα λόγια, τα άτομα μαθαίνουν να θυμούνται αυτά που θυμούνται οι άνθρωποι με τους οποίους έρχονται σε επαφή.
50 χρόνια μετά από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, τι θυμάται ο κόσμος; Οι μεγαλύτεροι σίγουρα διατηρούν ανεξίτηλες εικόνες στη μνήμη τους από αυτή την τραγωδία, συνεχίζουν να οργίζονται, να μην ξεχνούν τους υπαίτιους για αυτή την καταστροφή σε βάρος του Κυπριακού λαού, όμως οι νεότεροι πόσο εύκολο είναι να καταλάβουν σήμερα το μέγεθος αυτής της τραγωδίας, να συμμεριστούν την ανάγκη για άμεση λύση στο Κυπριακό ζήτημα;
Έχει αλλάξει η συλλογική μνήμη στην πάροδο του χρόνου; Ποια είναι η άποψη που έχουν διαμορφώσει σήμερα οι νεότεροι; Τι πιστεύουν για τα γεγονότα που έλαβαν χώρα πριν από 50 χρόνια;
Ακούμε πολύ συχνά τα τελευταία χρόνια να λένε ότι οι νέοι έχουν απομακρυνθεί από την πολιτική, πως δεν ενδιαφέρονται για τα κοινά, ότι είναι απολιτίκ, όμως κατά πόσο αυτό είναι αλήθεια;
Μήπως η νέα γενιά ενδιαφέρεται, αλλά με έναν δικό της, διαφορετικό τρόπο, ξένο με αυτόν που είχαμε συνηθίσει, για αυτό και μας ξενίζει; Μήπως ακόμα η νέα γενιά αναζητά τρόπο να διαχειριστεί τις πολλαπλές κρίσεις που βιώνει τα τελευταία χρόνια; Μήπως προσπαθεί ακόμα να βρει τα πατήματά της, βλέποντας τις σταθερές της να καταρρέουν η μία μετά την άλλη; Αλλά ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι η νέα γενιά έχει απομακρυνθεί από την πολιτική, ποιος φταίει για αυτό; Η ίδια φταίει ή εκείνοι που προσπαθούν να την απομακρύνουν για να μη διεκδικεί και να μην παλεύει για μια καλύτερη ζωή;
Στις πρόσφατες ευρωεκλογές στην Κύπρο, ένας You Tuber & TikToker, ένας άνθρωπος που μέχρι πρότινος έβγαζε χρήματα βάζοντας ανθρώπους να μασούν αποτσίγαρα για 50 ευρώ, εμφανίστηκε στο πολιτικό σκηνικό και εκλέχθηκε ευρωβουλευτής. Γιατί ψηφίστηκε από τη νέα γενιά; Έχει να προτείνει κάτι ρηξικέλευθο στην επίλυση του Κυπριακού ή των προβλημάτων που ταλανίζουν τον Κυπριακό λαό; Αν λάβουμε υπόψη μας ότι προεκλογικά δήλωνε πως δεν ξέρει τίποτα από πολιτική, όχι μόνο δεν έχει να προτείνει τίποτα το καινούργιο, όχι μόνο δεν έχει τίποτα το αντισυστημικό, αλλά αντίθετα είναι η άλλη όψη της πιο βαθιά αντιδραστικότητας, όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν να τον παρουσιάσουν ως ένα παράδειγμα πολιτικού βγαλμένου από το μέλλον.
Γιατί κάνω όλες αυτές τις ερωτήσεις; Πού θέλω να καταλήξω; Θέλω να θέσω ένα προβληματισμό για τη νέα γενιά. Πενήντα χρόνια μετά την τραγωδία στην Κύπρο, πενήντα χρόνια μετά από την πιο σκοτεινή σελίδα στην ιστορία αυτού του ευλογημένου τόπου, αναλογιζόμαστε τις τραγικές συνέπειες και τις βαθιές πληγές που προκάλεσε αυτό το γεγονός για χιλιάδες ανθρώπους, πληγές που παραμένουν ακόμα ανεπούλωτες, όμως ταυτόχρονα πρέπει να σκεφτούμε και το μέλλον.
Δεν έχει νόημα να μιλάμε γενικόλογα για τη νέα γενιά, αν δεν προσπαθήσουμε έμπρακτα να την αφουγκραστούμε, να την προσεγγίσουμε, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να μπούμε στα παπούτσια της, να προσαρμοστούμε στους δικούς της κώδικες επικοινωνίας.
Οι προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος δεν πρέπει να σταματήσουν. Οι επόμενες γενιές, συναισθανόμενες τις θυσίες και τους αγώνες των προγόνων τους, οφείλουν να συνεχίσουν να αγωνίζονται για Κύπρο ελεύθερη, ενιαία, ανεξάρτητη και αδιαίρετη, με διασφαλισμένα τα δικαιώματα και την ασφάλεια όλων των Κυπρίων, με τον λαό αφέντη και νοικοκύρη στον τόπο του.
Όσο κι αν ορισμένα κέντρα προσπαθούν να κάνουν τη νέα γενιά να χάσει τον δρόμο της, να την αποπροσανατολίσουν, να την απομακρύνουν από τα πραγματικά προβλήματα, για να περνούν εύκολα τις αποφάσεις που εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους, δεν πρέπει να το επιτρέψουμε.
Ας παλέψουμε μαζί με τη νέα γενιά να κρατήσουμε ζωντανό το παρελθόν. Γιατί όποιος δεν θυμάται το παρελθόν του, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει, που θα έλεγε και ο Iσπανοαμερικανός φιλόσοφος Τζωρτζ Σανταγιάνα.